|
...I właśnie te trzy noce stanowią jedno święto. Jego początek to Msza Wieczerzy Pańskiej celebrowana w Wielki Czwartek wieczorem. Błędem jest więc myślenie, że dni bezpośrednio poprzedzające Niedzielę Zmartwychwstania są przygotowaniem do świąt. To przygotowanie kończy się w Wielki Czwartek przed Mszą Wieczerzy Pańskiej. Nie jest więc właściwe poświęcanie tych dni na świąteczne porządki czy oddawanie się szałowi zakupów. Warto pomyśleć o nadaniu temu czasowi - już od wieczora Wielkiego Czwartku - charakteru świątecznego. Gdyż nie da się dobrze przeżyć święta Zmartwychwstania, gdy będzie ono oderwane od poprzedzających go wydarzeń, które Kościół zaczyna celebrować już w Wielki Czwartek wieczorem.
Co przeżywamy w te dni?
W Wielki Czwartek wspominamy Ostatnią Wieczerzę, kiedy to Pan Jezus, tej nocy, której był wydany i umiłował swoich na świecie do końca, ofiarował Bogu Ojcu pod postaciami chleba i wina swoje ciało i swoją krew, dał apostołom do spożywania oraz im i ich następcom w kapłaństwie nakazał, aby Je ofiarowali. Jest to dzień wdzięczności naszemu Panu za tak wielką miłość do nas. Miłość, która oddaje się bezwarunkowo. Nasza wewnętrzna uwaga ma kierować się ku tajemnicy ustanowienia Eucharystii, sakramentu kapłaństwa oraz Chrystusowym przykazaniu i przykładzie miłości, której wyrazem jest obmycie nóg wybranym mężczyznom podczas Liturgii Mszy Wieczerzy Pańskiej.
Żadne inne wydarzenia parafialne nie mogą przesłaniać tych tajemnic. Warto też zadbać o to, aby dekoracje i wystrój kaplicy, w której tradycyjnie przechowuje się Najświętszy Sakrament do rozpoczęcia Liturgii Męki Pańskiej, odpowiadał istocie Wielkiego Czwartku. W przeżywaniu Mszy Wieczerzy Pańskiej trzeba pamiętać, że wprowadza ona całe Triduum Paschalne w jedną Tajemnicę celebrowaną w tych dniach, a nie ogranicza się tylko do specyficznych treści Wielkiego Czwartku. Podkreślają to czytania biblijne, w których dominuje temat Paschy.
Post paschalny
W ciągu dwóch pierwszych dni Triduum trwa święty post paschalny. Zgodnie z pierwotną tradycją Kościoła wierni poszczą, ponieważ „Oblubieniec został zabrany”. Obowiązek zachowania postu i wstrzemięźliwości dotyczy Wielkiego Piątku. Aby jednak z otwartym duchem przejść do radości Niedzieli Zmartwychwstania, Kościół zaleca, aby post paschalny był przedłużony także na Wielką Sobotę do Liturgii Wigilii Paschalnej, w której to świętujemy już Zmartwychwstałego Chrystusa. Warto zachować tę praktykę.
Wielki Piątek
W Wielki Piątek Kościół rozmyśla nad Męką swojego Pana i Oblubieńca, adorując Krzyż, wspomina narodzenie z boku Chrystusa umierającego i wstawia się do Boga za zbawienie całego świata w Wielkiej Modlitwie Powszechnej. Bardzo ważnym osobistym gestem w Liturgii Męki jest adoracja Krzyża. To zasadniczy moment spotkania i komunii z Jezusem w tym tak istotnym dla Jego misji aspekcie, jaki jest urzeczywistniony w ukrzyżowaniu - podstawowym dla chrześcijaństwa wydarzeniu. Trwanie w postawie adoracji przed krzyżem ze świadomością własnego krzyża i z gotowością podejmowania go na wzór i mocą ukrzyżowanego Zbawiciela to ważny moment w tej liturgii. W tym dniu, aż do Wigilii Paschalnej, przyklękamy przed Krzyżem.
Trzeba też wiedzieć, że żadne nabożeństwa, jak Droga Krzyżowa, procesja ku czci Męki Pańskiej czy inne, nie mogą równać się z Liturgią Męki Pańskiej, w której nie tylko wspominamy wydarzenia Wielkiego Piątku, ale czynimy je obecnymi.
Wielka Sobota
W Wielką Sobotę Kościół trwa na modlitwie przy Grobie Pańskim, rozważając Mękę i Śmierć Chrystusa oraz Jego zstąpienie do otchłani. To także dzień, w którym oczekujemy na Jego Zmartwychwstanie; czas ciszy. Kościół jest zatopiony w oczekiwaniu, jakby w zatrzymaniu się nad historią Pana. Nasze przeżywanie tego dnia nie może ograniczyć się do przyniesienia pokarmów do pobłogosławienia. Bywa, że koncentrując się na przygotowywaniu pokarmów na stół wielkanocny, umyka nam często prawdziwy sens dnia, w którym Kościół wszedł w milczenie.
Jedyną liturgią, na którą się gromadzi, jest Liturgia Godzin sprawowana wspólnie przez duchownych i świeckich. Warto tak zorganizować sobie czas, by tam, gdzie tylko to możliwe, uczestniczyć we wspólnotowym jej sprawowaniu.
Wigilia Paschalna
Noc z soboty na niedzielę jest czuwaniem na cześć Pana. To wielka i święta noc upamiętniająca Świętą Noc Zmartwychwstania. „Jest jakby matką wszystkich świętych wigilii” - uroczystością nad uroczystościami. W tym czasie sprawujemy najważniejszą liturgię w całym roku.
O wadze i wyjątkowości tej nocy świadczy chociażby fakt, że Kościół nie dopuszcza możliwości rozpoczęcia Liturgii Wigilii Paschalnej przed zapadnięciem zmroku. Wszystkie jej obrzędy odbywają się w nocy. Figurą - zapowiedzią tej nocy, którą świętujemy - jest Wigilia Paschalna narodu wybranego. Izraelici przez całą noc czuwali, oczekując przyjścia Pana mającego ich wybawić z niewoli faraona. Ta noc była przez nich obchodzona jako doroczna pamiątka. Stała się ona zapowiedzią prawdziwej Paschy Chrystusa, a więc nocy wyzwolenia, w którą „Chrystus skruszywszy więzy śmierci, jako zwycięzca wyszedł z otchłani”.
To uroczystość nad uroczystościami. Albowiem Zmartwychwstanie Chrystusa jest umocnieniem naszej wiary oraz nadziei; przez chrzest i bierzmowanie już zostaliśmy wczepieni w paschalne misterium Chrystusa, umarliśmy, zostaliśmy pogrzebani i wskrzeszeni razem z Nim i z Nim też będziemy królować.
W liturgii dzień Zmartwychwstania trwa osiem dni. Stanowią one Oktawę Paschy. Obchodzi się je uroczyście, jak sam dzień Zmartwychwstania.
Aby dobrze przeżyć te dni...
...trzeba przede wszystkim znaleźć czas na ich świętowanie. Warto skorzystać z przygotowania do poszczególnych celebracji Triduum. Ważne jest także odpowiednio wcześniejsze przybycie na liturgię i uważne wysłuchanie wprowadzeń przygotowujących nas do przeżywania poszczególnych celebracji.
Właściwie przeżyć ten czas
To trzydniowe celebrowanie wydarzeń paschalnych wymaga od nas, chrześcijan, zaangażowania, które najpierw wyrazi się w znalezieniu na nie czasu i - co za tym idzie - w odpowiednim przygotowaniu się do niego. Chodzi o przygotowanie zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Proszę więc, by każdy postarał się tak zorganizować prace porządkowe, zakupy i inne konieczne przygotowania, aby czas Triduum Paschalnego mógł być przeznaczony na świętowanie, żebyśmy jak najmniej byli zaabsorbowani tymi zewnętrznymi sprawami i nie obciążali nimi innych (...). Najlepiej byłoby, gdyby wszystkie zasadnicze prace porządkowe i przygotowawcze mogły być zakończone już przed Mszą Wieczerzy Pańskiej.
Kieruję też prośbę do wszystkich wiernych, aby do spowiedzi przystąpili przed rozpoczęciem Triduum Paschalnego i w ten sposób weszli w to Trzydniowe Święto z odpowiednią postawą wewnętrzną. Dzięki temu także kapłani będą mogli właściwie przeżywać ten świąteczny czas i ze spokojem przygotowywać poszczególne celebracje.
Bp Z. Kiernikowski - wskazania dotyczące świętowania Triduum Paschalnego (2005)
|
|